1-] Östrusun Ertelenmesi
2-] Östrusun Yatıştırılması
3-] Ovulasyonun Uyarılması
Bu bölüm Theriogenoloji kitabından özetlenmiştir.
Köpek ve Kedilerde üremenin ilaçla Denetlenmesi üç şekilde olmaktadır.
1-] Östrusun Ertelenmesi, 2-] Östrusun Yatıştırılması ve 3-] Ovulasyonun Uyarılması
1-] Östrusun Ertelenmesi
Bu erteleme geçici veya devamlı olabilir. Bu amaçla muhtemel östrus zamanından en az bir gün önce uygun bir progestagen preparatı (s.c) uygulanır.
Bunu izleyen 3 ay sonra ikinci;
4 aylık süre sonrasında üçüncü;
ve bunları izleyen her 5 ayda bir progestagen enjeksiyonları tekrarlanarak devamlı bir erteleme sağlanabilir.
Bu tedavi geçici olarak uygulanmak isteniyorsa, son enjeksiyondan 6 ay sonra hayvan yeniden östrus gösterir.
| Östrusun ertelenmesi ile ilgili ilaçlar | |
| Etken Madde | Ticari Şekli |
| Medroxyprogesterone Acetateetken madde içeren preperatlar | –Depo-Provera flakon 150 mg/ml (Eczacıbaşı)-Divina mavi tablet 10 mg (Abdi İbrahim)
–Divitren mavi tablet 20 mg (Abdi İbrahim) –Farlutal tablet 5-250 mg (Deva) –Farlutal flakon 0.5-1 g (Deva) –Premelle draje 2.5-5 mg (Wyeth) –Premelle mavi draje 5 mg (Wyeth) |
| Megestroletken madde içeren preperatlar | –Megace tablet 160 mg (Bristol-Myers Squibb) |
| Progesterone etken madde içeren preperatlar | –Crinone vaginal jel %4-8 (Sereno)-Di-Pro Oleosum ampul 12.5 mg (Organon)
–Progestan yumuşak kapsül 100 mg (Koçak) –Synergon ampul 10 mg (Biofarma) |
| Hydroxyprogesterone caproate etken madde içeren preperatlar | -Proluton depot ampul 500 mg/2 ml (Schering) |
2-] Östrusun Yatıştırılması
Bu durumda progestagenler, östrus kanamasının ilk 3 gününde mutlaka enjekte edilmiş olmalıdır. Enjeksiyondan sonra kanama ve seksüel aktivite azalır ve 5 gün içinde sona erer. Bu uygulama köpek ve kedilerde 6 aylık bir koruma sağlar.
Karnivorlarda aynı amaçla pilokarpin de kullanılabilir. Pilokarpin (%1) 2-4 damla oral olarak verilirse, izleyen 2 günde östrus belirtileri kesilir.
| Östrusun yatıştırılması ile ilgili ilaçlar | |
| Etken Madde | Ticari Şekli |
| Pilocarpine Hydrochloride etken madde içeren preperatlar | -Pilomin (Abdi İbrahim) damla % 2
-Pilosed (Bilim) damla %2 |
3-] Ovulasyonun Uyarılması
Kedilerde;östrusun başlangıcından 6-9 gün sonra progestagenlerin etkisinin şüpheli olması nedeniyle LH,HCG veya GnRh hormonlarının enjeksiyonu, cerviks uterinin mekanik veya elektriksel uyarılması ile ovulasyon şekillendirilerek 6 aylık bir korunma sağlanabilmektedir.